/

Dostępne programy szkoleniowe dla partnerów komunikacyjnych cz. 2

Drugi program komunikacyjny, który jest dostępny również tylko w wersji angielskiej, znany jest jako Supporting Partners of People with Aphasia in Relationships and Conversation (SPPARC).

Program ten oparty jest o analizę konwersacji i używa jej do pracy bezpośrednio w rozmowach osób z afazją i ich partnerów. Lock i in.- autorzy programu – (2001) opisują jego najistotniejsze aspekty i zasady. Przede wszystkim, oceniając rozmowę osoby z afazją i jej partnera, logopedzi powinny przyjrzeć się temu, jak się zachowują i reagują partnerzy na siebie. Logopedzi nie powinny oceniać rozmówców, ale raczej skupiać się na tym, jakie aspekty konwersacji są dla nich problematyczne i pomagać im w rozwiązaniu problemu, pokazując działające, dobre wzorce komunikacji. Po drugie, autorów interesują te aspekty konwersacji, które często są pomijane, takie jak samonaprawa i nakładanie się, które są naturalnymi składnikami języka i komunikacji. Po trzecie, w tym podejściu logopedzi przyglądają się zwrotom w rozmowach, wzorcom zachowań konwersacyjnych i temu, jak uczestnicy reagują na te wzorce. W ramach programu SPPARC logopedzi powinny zachęcać partnerów do wypróbowywania nowych strategii w codziennych rozmowach i obserwowania, jak strategie te poprawiają ich komunikację pomimo afazji.

Program SPPARC wydaje się być bardzo przydatny w pracy nad umiejętnościami komunikacji z osobami z afazją i ich partnerami. Jest również łatwy w adaptacji i pracy, ponieważ podręcznik zawiera liczne wcześniej przygotowane materiały informacyjne, odgrywanie ról i ćwiczenia pisemne. SPPARC nie wymaga, aby terapeuta brał udział w jakichkolwiek szkoleniach, ale wspiera ich dołączonym materiałem wideo.

Moim zdaniem program ma też znaczne wady, biorąc pod uwagę fakt jak niewielkim zasobem czasowym dysponują logopedzi w swoich gabinetach i z jakimi problemami borykają się osoby z afazją i ich partnerzy.

Po pierwsze program wymaga nagrywania rozmów w sytuacjach naturalnych i typowych dla partnerów, a więc najczęściej w domu.

Dla wielu osób jest to trudne ze względu na ograniczenia techniczne, a czasem lęk przed byciem nagrywanym i ocenianym.

Dodatkowo nagrany materiał musi być dokładnie przeanalizowany przez logopedę przed podjęciem działania interwencyjnego czy terapeutycznego co jest bardzo obciążające czasowo. Każdej nagranej rozmowie powinna towarzyszyć informacja zwrotna, który element rozmowy można poprawić, w jaki sposób to zrobić, a następnie nagranie powinno być powtórzone z użyciem nowych strategii komunikacyjnych.

Przyznam, że jest to bardzo obciążające dla terapeuty. Osobiście mimo początkowego zapału zrezygnowałam ze stosowania SPARC w swojej praktyce logopedycznej.

Izabela Olejniczak Pachulska
Izabela Olejniczak Pachulska
dyrektorka fundacji, neurologopeda, pedagog, trener. Jej zainteresowania są skupione na budowaniu modelu holistycznej pomocy osobom z afazją. Autorka programu „chóru osób z afazją”, posiada certyfikat osoby towarzyszącej do pracy z seniorami wg M. Montessori wydany wspólnie przez Polskie Stowarzyszenie Montessori wraz z Institut fur Lebensbegleitendes Lernen w Wiedniu, trener SCA™ (Supported Conversation for Adults with Aphasia) przy Institute of Aphasia w Toronto, trener funkcji poznawczych Instrumental Enrichment (EI).