Osoby z afazją są nadal kompetentnymi dorosłymi. Niestety afazja mocno wpływa na jakość rozmów, jakie mogą prowadzić. Dotyczy to zarówno mówienia, jak i rozumienia, a także czytania i pisania.
Afazja zazwyczaj jest konsekwencją udaru lub urazu mózgu, ale także może wystąpić przy innych neurologicznych zaburzeniach, takich jak demencja lub guz mózgu.
Mówimy o niej często jako o niewidocznej niepełnosprawności, dlatego ciągle niewiele osób o niej słyszało i ją rozumie.
Wiele osób z afazją wie dokładnie, o co chodzi w rozmowie, i ma własne zdanie. Przede wszystkim jest w nich jednak wielka potrzeba bycia traktowanymi na równi z innymi w kontaktach społecznych i uczestniczenia w podejmowaniu decyzji, które ich dotyczą.
Afazja zaburza umiejętność wyrażania odczuć, myśli i emocji, a także rozumienia tego, co mówią inni.
Rozmowa ma kluczowe znaczenie dla możliwości uczestnictwa w praktycznie każdej dziedzinie życia dorosłych.
Bez możliwości brania udziału w rozmowie każda relacja, rola życiowa i praktycznie niemal każda życiowa aktywność są zagrożone. W połączeniu z trudnościami w pisaniu i czytaniu role społeczne człowieka są niemal zdewastowane. Utrudniony jest dostęp do wszystkich informacji nie tylko tych związanych z terapią po udarze. Przede wszystkim nieunikniona jest utrata poczucia własnej wartości i nabycie głębokiego poczucia izolacji społecznej.
By pomóc osobie z afazją prowadzić jak najlepszą rozmowę, musimy używać odpowiednich narzędzi. SCA™ (Supported Conversation for Adults with Aphasia), czyli rozmowa wspomagana dla osób z afazją*, jest jednym z takich narzędzi.
Poniżej znajdziecie dodatkowe informacje związane z SCA™.
By osiągnąć sukces w rozmowie z osobą z afazją, czyli by być rozumianym i by osoba z afazją nas rozumiała, należy:
- Zapisywać kluczowe słowa – najlepiej, by były to rzeczowniki i czasowniki. Wprowadzić rysowanie przedmiotów, symboli. Im częściej będziesz to robić, tym szybciej nabierzesz wprawy.
- Zlikwidować przeszkody wizualne i dźwiękowe w otoczeniu. Osoby z głęboką afazją lub zaburzeniami pola widzenia nie powinny być zasypywane wieloma ilustracjami czy fotografiami naraz.
- Używać dodatkowych materiałów obrazkowych.
- Wprowadzić gesty jako naturalny element rozmowy. Gesty pomogą zrozumieć treść wypowiedzi (np. pokazanie telefonu przy uchu wskaże, że chodzi o rozmowę telefoniczną).
- Podpowiadać osobie z afazją, gdy wiesz, że ominęła kluczowe informacje.
- Dawać wybór, żeby uzyskać informacje na nowy temat.
* Tłumaczenie własne autorki artykułu za zgodą Instytutu Afazji w Toronto
