Udar mózgu wiąże się z różnymi konsekwencjami w życiu chorego. Jedną z nich jest depresja. Z wyników prowadzonych badań wynika, że ok.60% osób, które przeszły udar mózgu wykazuje objawy depresyjne.
Depresja po udarze, w porównaniu z depresją pierwotną charakteryzuje się głownie większą labilnościa emocjonalną, niekontrolowanymi wybuchami złości i agresji, częstszymi napadami płaczu, ale przede wszystkim apatią.
Wydaje się, że problem terapii depresji jest nadal traktowany marginalnie i ma to przełożenie nie tylko na funkcjonowanie chorego w domu, wśród bliskich, ale także na efektywność terapii logopedycznej.
Często do gabinetu logopedy trafiają pacjenci przyprowadzani przez członków rodziny, którzy sprawiają wrażenie leniwych czy niechętnych do pracy terapeutycznej.
Doświadczony logopeda powinien umieć jednak rozróżnić zwykłą niechęć do ćwiczeń od objawów depresyjnych i zachęcać opiekunów do rozmowy o problemie chorego z lekarzem pierwszego kontaktu lub psychiatrą.
Podanie środków farmakologicznych zazwyczaj przynosi dobre efekty i pozytywnie wpływa na nastawienie pacjenta do terapii logopedycznej lub neuropsychologicznej, a tym samym na jej efektywność. Jeśli istnieje możliwość włączenia chorego do zajęć w grupie, to wraz z terapią farmakologiczną efekty leczenia na pewno będą bardziej satysfakcjonujące. Poprawia się nie tylko nastrój pacjenta, ale także jego funkcjonowanie poznawcze.
Zdarza się jednak, że trudno jest przekonać chorego do leczenia. Członkowie rodziny mogą także wypierać konieczność kontaktu z psychiatrą i traktować taką wizytę jako stygmatyzowanie członka rodziny.
W tym wypadku można spróbować wypełnić kwestionariusz (Stroke Aphasic Depression Questionnaire) opracowany przez naukowców Uniwersytetu w Nottingham, w którym osoby z najbliższego otoczenia chorego odpowiadają na 21 pytań związanych z jego funkcjonowaniem i zachowaniem w codziennym życiu w ciągu ostatniego tygodnia. Kwestionariusz jest bardzo prosty w użyciu, składa się z pytań zamkniętych, a uzyskany wynik wskazuje, czy należy udać się po pomoc do specjalisty.
Kwestionariusz jest dostępny bezpłatnie w angielskiej wersji językowej, a na potrzeby pracy w Fundacji „Między Słowami” został przetłumaczony na język polski. Warunkiem użycia tego narzędzia jest podawanie źródła jego pochodzenia. Należy też pamiętać, że może być używany tylko do badania osób z afazją.
Zapisz się do naszego newslettera, żeby otrzymać kwestionariusz SADQ oraz inne przydatne narzędzia. Formularz zapisów znajduje się na dole strony.
Więcej informacji o depresji po udarze znajdziesz w naszym poradniku (link).
Bibliografia:
Neuropsychologiczne konsekwencje urazów głowy. Jakość życia pacjentów, red. Herzyk H., Daniluk B.,Pąchalska M.,McQueen B.,Lublin 2003
Pąchalska M., Afazjologia, Warszawa – Kraków 1999.
Siuda K., Chrobak A.A., Starowicz – Filip A., Tereszko A., Dudek D., Zaburzenia emocjonalne u pacjentów z uszkodzeniem móżdżku – studium przypadków, Psychiatr. Pol.2014, 48 (2): 289-297.
Stroke Aphasic Depression Questionnaire, University of Nottingham, School of Medicine, Division of Rehabilitation and Ageing.
